مشاوره قبل از طلاق اجباری است؟

بله، مشاوره قبل از طلاق در بیشتر انواع جدایی، به ویژه طلاق توافقی، اجباری است و زوجین باید پیش از ثبت درخواست رسمی طلاق، این مراحل را طی کنند. این الزام قانونی با هدف حفظ بنیان خانواده و بررسی عمیق تر اختلافات در نظر گرفته شده است. این فرآیند، فرصتی برای تصمیم گیری آگاهانه و کاهش آسیب های احتمالی است.

گاهی اوقات زندگی مشترک به نقطه ای می رسد که زوجین دیگر راهی جز جدایی نمی بینند. تصمیمی دشوار که می تواند با اضطراب و سردرگمی زیادی همراه باشد. در چنین شرایطی، قانون گذار سعی کرده است تا با ایجاد مراحلی مشخص، به زوجین کمک کند تا با نگاهی عمیق تر به وضعیت خود بنگرند و بهترین مسیر را انتخاب کنند. یکی از این مراحل کلیدی، مشاوره قبل از طلاق است که در سال های اخیر به یک الزام قانونی تبدیل شده و نقش مهمی در فرآیند جدایی ایفا می کند.

این مقاله به بررسی جامع و دقیقی از این الزام قانونی می پردازد؛ از مبنای حقوقی آن گرفته تا مراحل گام به گام، هزینه ها، و تبعات عدم حضور در این جلسات. هدف این است که به هر کسی که با این سوال مهم مواجه است، دیدگاهی روشن و کاربردی ارائه شود تا بتواند با آگاهی کامل گام بردارد.

مشاوره قبل از طلاق: یک الزام قانونی یا یک پیشنهاد؟

برای بسیاری از زوجین، مسئله جدایی با چالش های حقوقی و روانی متعددی همراه است. در گذشته، فرآیند طلاق عمدتاً بر جنبه های قانونی متمرکز بود؛ اما با گذر زمان و افزایش آمار جدایی ها، نیاز به رویکردی جامع تر و حمایتی تر احساس شد. این تغییر دیدگاه، منجر به اجباری شدن مشاوره های قبل از طلاق گردید که اکنون به عنوان یک مرحله اساسی در روند جدایی شناخته می شود.

تحولات قانونی و مبنای اجباری شدن

اجباری شدن مشاوره قبل از طلاق یک تحول نسبتاً جدید در نظام حقوقی ایران است که ریشه در تغییرات قانون حمایت خانواده دارد. پیش از این، ارجاع به مشاوره بیشتر جنبه اختیاری و توصیه ای داشت. اما با تصویب ماده ۲۵ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ و آیین نامه های اجرایی آن، این موضوع شکل جدی تری به خود گرفت.

این ماده به صراحت بیان می کند که در صورت درخواست طلاق توافقی از سوی زوجین، دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد. این رویکرد جدید نشان دهنده تلاش قانون گذار برای دخالت فعالانه تر در فرآیند جدایی با هدف حفظ بنیان خانواده و کاهش آسیب های ناشی از طلاق است. امروزه، این مشاوره ها صرفاً یک پیشنهاد دوستانه نیستند، بلکه جزئی جدایی ناپذیر از مراحل قانونی محسوب می شوند که عدم رعایت آن می تواند روند طلاق را متوقف کند.

اجباری بودن مشاوره برای انواع طلاق

میزان اجباری بودن مشاوره قبل از طلاق بر اساس نوع درخواست طلاق متفاوت است:

طلاق توافقی

در طلاق توافقی، اجباری بودن مشاوره مطلق است. زوجین موظفند ابتدا در سامانه تصمیم ثبت نام کرده و سپس به مراکز مشاوره معرفی شده مراجعه کنند. بدون دریافت «گواهی عدم انصراف از طلاق» از این مراکز، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی از ثبت دادخواست طلاق توافقی خودداری می کنند. این بدان معناست که زوجین باید شخصاً در جلسات مشاوره حضور یابند و تلاش برای سازش را از سر بگذرانند. حتی اگر در نهایت به توافق نرسند، ارائه گواهی عدم انصراف برای ادامه روند ضروری است.

طلاق از طرف زن (به دلیل عسر و حرج یا وکالت در طلاق)

زمانی که درخواست طلاق از سوی زن و به دلیل عسر و حرج (شرایطی که ادامه زندگی برای زوجه غیرقابل تحمل است) یا بر اساس وکالت در طلاق (حق طلاق که زن از مرد دریافت کرده) مطرح می شود، دادگاه معمولاً زوجین را به جلسات مشاوره ارجاع می دهد. هرچند در این موارد ممکن است اجباری بودن آن به اندازه طلاق توافقی نباشد، اما حضور در این جلسات می تواند تأثیر زیادی بر تصمیم دادگاه داشته و به قاضی در درک بهتر شرایط و تلاش برای سازش کمک کند. در مواردی که زن حق طلاق دارد، حتی با وجود این حق، باز هم حضور در جلسات مشاوره الزامی تلقی می شود تا تمامی جوانب انسانی و قانونی قضیه مورد بررسی قرار گیرد.

طلاق از طرف مرد

در صورتی که درخواست طلاق از سوی مرد باشد، قانون به او این حق را داده است که با پرداخت حقوق مالی زوجه (مانند مهریه، نفقه و اجرت المثل) اقدام به طلاق کند. با این حال، حتی در این نوع طلاق نیز دادگاه می تواند زوجین را به مشاوره ارجاع دهد. هدف اصلی این ارجاع، تلاش برای ایجاد صلح و سازش و اطمینان از تصمیم مرد است. هرچند ممکن است عدم حضور مرد در این جلسات به طور مستقیم مانع صدور حکم طلاق نشود، اما می تواند بر روند دادرسی و تصمیم گیری قاضی تأثیرگذار باشد.

در اغلب موارد، رویکرد قانون گذار بر آن است که به هر طریقی فرصتی برای بازنگری در تصمیم طلاق فراهم شود تا بنیان خانواده تا حد ممکن حفظ گردد و از جدایی های عجولانه جلوگیری شود.

استثنائات عدم نیاز به مشاوره

همان طور که گفته شد، مشاوره قبل از طلاق در بیشتر موارد اجباری است. اما همانند هر قانون دیگری، این الزام نیز دارای استثنائاتی است که در شرایط خاص ممکن است دادگاه را از ارجاع زوجین به مشاوره بی نیاز کند:

• غیبت طولانی مدت و اثبات شده یکی از زوجین: اگر یکی از زوجین به دلایل موجه و با ارائه مدارک کافی (مانند مهاجرت طولانی مدت به خارج از کشور بدون امکان بازگشت یا مفقودالاثر بودن)، غیبت طولانی مدت داشته باشد، دادگاه می تواند با توجه به شرایط خاص پرونده، از الزام به حضور او در جلسات مشاوره صرف نظر کند.
• بیماری های روانی حاد با مدارک پزشکی: در مواردی که یکی از زوجین دچار بیماری روانی حاد باشد و مدارک پزشکی معتبر این وضعیت را تأیید کند که امکان حضور مؤثر در جلسات مشاوره را از او سلب می کند، دادگاه می تواند این الزام را حذف کند.
• موارد خاص با تشخیص دادگاه: گاهی اوقات، با توجه به شدت اختلافات، سابقه پرونده های خانوادگی متعدد، یا وجود خشونت های شدید و مستند، دادگاه ممکن است تشخیص دهد که جلسات مشاوره فایده ای نخواهد داشت و زوجین را از این مرحله معاف کند. این تصمیم معمولاً پس از بررسی دقیق ادله و شواهد صورت می گیرد.

مهم است بدانیم که حضور وکیل به جای زوجین در جلسات مشاوره، اصولاً مجاز نیست. هدف از این مشاوره ها، تعامل مستقیم خود زوجین با مشاور است تا مسائل روانشناختی و ارتباطی آنان مورد بررسی قرار گیرد. تنها در شرایط بسیار خاص و استثنائی، مثلاً زمانی که یکی از زوجین در خارج از کشور اقامت دارد و امکان حضور فیزیکی او مطلقاً وجود ندارد و این موضوع با وکالت نامه ای جامع به وکیل تفویض شده باشد، ممکن است به صورت محدود وکیل بتواند در برخی مراحل نماینده زوج باشد؛ اما حتی در این حالت نیز اصل بر حضور خود افراد است.

چرا مشاوره قبل از طلاق اجباری شد؟ (هدف و فلسفه)

اجباری شدن مشاوره های قبل از طلاق تصمیمی نیست که بدون پشتوانه فکری و اجتماعی گرفته شده باشد. این الزام قانونی، بر پایه اهداف عمیق و فلسفه ای استوار است که تلاش می کند از یک سو به حفظ بنیان خانواده کمک کند و از سوی دیگر، در صورت وقوع طلاق، آسیب های ناشی از آن را به حداقل برساند.

حفظ کانون خانواده و کاهش آسیب های اجتماعی

یکی از مهم ترین دلایل اجباری شدن مشاوره، تلاش برای حفظ کانون خانواده است. خانواده، کوچک ترین و در عین حال حیاتی ترین واحد هر جامعه ای محسوب می شود و فروپاشی آن می تواند منجر به آسیب های اجتماعی گسترده ای شود. این مشاوره ها فرصتی را فراهم می کنند تا زوجین، به ویژه در طلاق های توافقی که گاهی بر اثر تصمیمات عجولانه یا هیجانی گرفته می شوند، بار دیگر به ابعاد تصمیم خود فکر کنند. مشاوران تلاش می کنند تا راه حل هایی برای مشکلات ارائه دهند که شاید خود زوجین به دلیل درگیری عاطفی یا سوءتفاهم ها قادر به دیدن آن ها نبوده اند. از این طریق، قانون گذار سعی دارد از طلاق های بی دلیل و غیرمنطقی جلوگیری کرده و تا جای ممکن از استحکام خانواده حمایت کند.

غربالگری و بررسی عمیق اختلافات

جلسات مشاوره، به نوعی یک غربالگری دقیق برای اختلافات زوجین محسوب می شوند. مشاوران متخصص، با استفاده از دانش روانشناسی و مددکاری اجتماعی، ریشه های اصلی مشکلات را شناسایی می کنند. گاهی اختلافات ظاهری، تنها سطحی از مشکلات عمیق تر هستند. مشاوران با گفتگو و تحلیل، به زوجین کمک می کنند تا الگوهای مخرب ارتباطی، انتظارات نامعقول یا سوءتفاهم های مزمن را درک کنند. این بررسی عمیق، امکان ارائه راهکارهای علمی و تخصصی را فراهم می کند که می تواند به ترمیم رابطه یا حداقل به مدیریت بهتر جدایی منجر شود.

ایجاد فرصت برای صلح و سازش

هدف اصلی بسیاری از این جلسات، ایجاد فرصت برای صلح و سازش است. تجربیات نشان داده است که بسیاری از زوجین پس از شرکت در جلسات مشاوره، موفق به حل اختلافات خود شده و از تصمیم طلاق منصرف می شوند. این موفقیت ها اغلب زمانی رخ می دهد که مشاور با نگاهی بی طرفانه، فضای امنی را برای گفتگو فراهم می کند و زوجین می توانند بدون پیش داوری یکدیگر را بشنوند. شنیدن حرف های طرف مقابل، درک احساسات او و دریافت راهنمایی های تخصصی، می تواند به باز شدن گره های عاطفی و بازگشت به زندگی مشترک کمک شایانی کند.

تصمیم گیری آگاهانه و منطقی

جدایی، تنها پایان یک رابطه نیست، بلکه آغازی برای فصلی جدید از زندگی است که می تواند چالش های فراوانی داشته باشد. مشاوره ها به زوجین کمک می کنند تا با درک بهتر ابعاد طلاق، از جمله پیامدهای حقوقی، مالی، روانی و اجتماعی آن، تصمیمی آگاهانه و منطقی بگیرند. این آگاهی شامل تأثیر طلاق بر فرزندان، مسائل مربوط به حضانت، مهریه، نفقه و تقسیم اموال می شود. وقتی زوجین با چشمانی باز و ذهنی منطقی به این تصمیم نگاه کنند، می توانند با تبعات آن بهتر کنار بیایند.

آمادگی برای زندگی پس از طلاق

حتی در صورت عدم سازش و قطعی شدن طلاق، مشاوره ها می توانند نقش بسیار مهمی در آمادگی برای زندگی پس از طلاق ایفا کنند. مشاوران به زوجین کمک می کنند تا با مهارت های لازم برای مدیریت هیجانات، حل تعارض و برنامه ریزی برای آینده آشنا شوند. این آمادگی به ویژه برای والدینی که فرزند مشترک دارند، حیاتی است؛ زیرا به آن ها آموزش داده می شود که چگونه با وجود جدایی، به عنوان والدینی مسئول، روابط سالمی را برای فرزندانشان حفظ کنند و آسیب های روحی را به حداقل برسانند. در نهایت، این فرآیند به آنها یاری می رساند تا با عزت نفس و امیدواری، فصل جدیدی از زندگی خود را آغاز کنند.

مراحل گام به گام مشاوره قبل از طلاق

فرآیند مشاوره قبل از طلاق، یک مسیر مشخص و مرحله به مرحله است که زوجین باید آن را طی کنند. آشنایی با این مراحل به آن ها کمک می کند تا با آمادگی بیشتری در این مسیر قدم بردارند و از سردرگمی های احتمالی جلوگیری شود.

ثبت نام در سامانه تصمیم (سامانه نوبت دهی)

اولین گام برای آغاز فرآیند مشاوره قبل از طلاق، ثبت نام در سامانه تصمیم است. این سامانه توسط سازمان بهزیستی کشور راه اندازی شده و وظیفه نوبت دهی و ارجاع زوجین به مراکز مشاوره خانواده را بر عهده دارد. زوجین باید با مراجعه به آدرس اینترنتی سامانه، اطلاعات شخصی و هویتی خود (شامل کارت ملی، شناسنامه و عقدنامه) را وارد کنند. پس از تکمیل اطلاعات، یک کد رهگیری دریافت می شود که برای پیگیری نوبت و مراجعه به مراکز مشاوره ضروری است. این مرحله تضمین می کند که فرآیند مشاوره به صورت سازمان یافته و زیر نظر نهادهای رسمی صورت گیرد.

مراجعه به مراکز مشاوره خانواده (بهزیستی یا مراکز تحت نظارت)

پس از ثبت نام در سامانه تصمیم و دریافت نوبت، زوجین به یکی از مراکز مشاوره خانواده معرفی می شوند. این مراکز ممکن است تحت نظارت سازمان بهزیستی باشند یا توسط متخصصین مستقل و دارای مجوز اداره شوند. در این مراکز، تیمی از متخصصان شامل مشاور، روانشناس و مددکار اجتماعی حضور دارند که هر یک با رویکردی متفاوت به بررسی مشکلات زوجین می پردازند. جلسات مشاوره می تواند به صورت انفرادی یا مشترک برگزار شود تا تمامی ابعاد مشکل از دیدگاه هر دو نفر و همچنین به صورت تعاملی مورد بررسی قرار گیرد. نقش مشاوران در این مرحله، ایجاد فضایی امن و بی طرف برای گفتگو، شناسایی ریشه های اختلافات و ارائه راهکارهای علمی است.

تعداد جلسات مشاوره طلاق و مدت زمان آن

تعداد جلسات مشاوره قبل از طلاق، معمولاً بین ۳ تا ۵ جلسه متغیر است. این تعداد با توجه به شدت اختلافات زوجین، میزان همکاری آن ها و نظر مشاور تعیین می شود. قانون گذار یک بازه زمانی مشخص را برای این مشاوره ها در نظر گرفته است که معمولاً حدود ۴۵ روز به طول می انجامد. البته این مدت زمان می تواند با تشخیص مشاور و در صورت لزوم، تمدید شود تا فرصت کافی برای بررسی عمیق تر مشکلات و تلاش برای سازش فراهم آید. انعطاف پذیری در تعداد جلسات و مدت زمان، نشان دهنده اهمیت رویکرد فردی به هر پرونده و احترام به پیچیدگی های روابط انسانی است.

دریافت گواهی عدم انصراف از طلاق

پس از اتمام جلسات مشاوره، دو حالت ممکن است رخ دهد: یا زوجین موفق به حل اختلافات خود شده و از تصمیم طلاق منصرف می شوند، یا اینکه با وجود تمامی تلاش ها، به نتیجه ای برای سازش نمی رسند. در حالت دوم، مرکز مشاوره «گواهی عدم انصراف از طلاق» را صادر می کند. این گواهی سندی رسمی است که تأیید می کند زوجین مراحل مشاوره را طی کرده اند و به سازش نرسیده اند. این گواهی برای ادامه مراحل طلاق و ثبت دادخواست در دادگاه، از اهمیت بالایی برخوردار است. در گواهی عدم انصراف، معمولاً مواردی که زوجین بر سر آن ها توافق کرده اند (مانند حضانت فرزندان، مهریه و…) و یا مواردی که همچنان اختلاف نظر دارند، ذکر می شود که می تواند در روند دادرسی بعدی مورد توجه دادگاه قرار گیرد.

تبعات عدم حضور در جلسات مشاوره طلاق (چه اتفاقی می افتد؟)

حضور در جلسات مشاوره قبل از طلاق، به ویژه در طلاق توافقی، از اهمیت بالایی برخوردار است و عدم حضور یکی از زوجین می تواند پیامدهای جدی برای روند دادرسی داشته باشد. زوجین باید از این تبعات آگاه باشند تا بتوانند تصمیم گیری درستی در مورد مشارکت خود در این فرآیند داشته باشند.

عدم حضور زوج در مشاوره طلاق توافقی

اگر درخواست طلاق به صورت توافقی مطرح شده باشد و زوج (مرد) در جلسات مشاوره حضور نیابد، درخواست طلاق توافقی عملاً بی نتیجه خواهد ماند. در چنین شرایطی، مرکز مشاوره قادر به صدور گواهی عدم انصراف از طلاق نخواهد بود. این به این معناست که زوجه نمی تواند با ارائه این گواهی، دادخواست طلاق توافقی را در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کند. در این حالت، زوجه تنها راهی که پیش رو دارد، اقدام برای طلاق از طرف خود (طلاق یک جانبه) است که فرآیندی طولانی تر و پیچیده تر با شرایط خاص خود را خواهد داشت و معمولاً نیازمند اثبات عسر و حرج یا ارائه حق طلاق مکتوب است. عدم حضور مرد در این مرحله، اغلب به منزله عدم رضایت او به طلاق توافقی تلقی می شود.

عدم حضور زوجه در مشاوره طلاق توافقی

وضعیت برای زوجه (زن) نیز در صورت عدم حضور در مشاوره های طلاق توافقی مشابه زوج است. اگر زوجه در جلسات مشاوره حاضر نشود، طلاق توافقی منتفی می شود. همان طور که از نامش پیداست، طلاق توافقی بر پایه رضایت و تفاهم هر دو طرف است. بدون حضور و رضایت زوجه، گواهی عدم انصراف از طلاق صادر نخواهد شد و مراحل قانونی طلاق توافقی پیش نمی رود. در این شرایط، اگر زوج همچنان قصد طلاق داشته باشد، باید از طریق طلاق یک جانبه از طرف مرد اقدام کند که این نیز با رعایت شرایط و پرداخت حقوق مالی زوجه همراه خواهد بود. بنابراین، حضور هر دو طرف در این جلسات، سنگ بنای طلاق توافقی است.

تاثیر بر روند دادرسی

عدم ارائه گواهی عدم انصراف از طلاق که پس از گذراندن جلسات مشاوره صادر می شود، مستقیماً بر روند دادرسی تأثیر می گذارد. در طلاق توافقی، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بدون این گواهی، دادخواست طلاق را ثبت نمی کنند. این یعنی حتی اگر زوجین به توافق کامل رسیده باشند، بدون گذراندن این مرحله، امکان طرح دعوا در دادگاه وجود نخواهد داشت.

در سایر انواع طلاق نیز، هرچند ممکن است اجباری بودن مشاوره به اندازه طلاق توافقی مطلق نباشد، اما عدم حضور بدون دلیل موجه می تواند به ضرر طرف غایب در دادگاه باشد. قاضی ممکن است عدم همکاری را نشانه ای از عدم جدیت یا حتی عدم تمایل به حل مسالمت آمیز اختلافات تلقی کند. این موضوع می تواند بر تصمیم نهایی دادگاه در مورد مسائل جانبی طلاق، مانند حضانت فرزندان یا نحوه تقسیم اموال، تأثیرگذار باشد.

بنابراین، حضور فعال و جدی در جلسات مشاوره، نه تنها یک الزام قانونی است، بلکه به نفع خود زوجین نیز هست تا فرآیند طلاق را با کمترین چالش و بیشترین آگاهی طی کنند.

نکات کاربردی و پرسش های متداول در مورد مشاوره قبل از طلاق

زمانی که زوجین تصمیم به طلاق می گیرند و با الزام قانونی مشاوره روبرو می شوند، سوالات بسیاری برایشان پیش می آید. آگاهی از نکات کاربردی و پاسخ به این سوالات می تواند به آن ها کمک کند تا با آرامش و اطمینان بیشتری این مراحل را پشت سر بگذارند.

هزینه مشاوره طلاق

هزینه های مربوط به جلسات مشاوره طلاق، هر ساله توسط سازمان بهزیستی و قوه قضائیه تعیین و ابلاغ می شود. این تعرفه معمولاً ثابت است و به صورت مصوب از زوجین دریافت می شود. در خصوص اینکه چه کسی مسئول پرداخت این هزینه است، قانون به صراحت تعیین تکلیفی نکرده است. بنابراین، این موضوع اغلب به توافق زوجین بستگی دارد. برخی اوقات زوجین هزینه را به صورت مساوی تقسیم می کنند و گاهی نیز یکی از طرفین مسئولیت کامل پرداخت را بر عهده می گیرد. مهم است که پیش از شروع جلسات، زوجین در این خصوص با یکدیگر به توافق برسند.

مدارک لازم برای شرکت در جلسات مشاوره

برای شرکت در جلسات مشاوره قبل از طلاق، زوجین باید مدارک هویتی و مربوط به ازدواج خود را به همراه داشته باشند. این مدارک شامل:

• شناسنامه (اصل و کپی)
• کارت ملی (اصل و کپی)
• عقدنامه یا رونوشت آن (برای اثبات رابطه زوجیت)
• کد رهگیری سامانه تصمیم (که پس از ثبت نام اولیه در سامانه دریافت می شود)

همراه داشتن این مدارک ضروری است تا هویت زوجین تأیید شده و پرونده مشاوره به درستی تشکیل شود.

حضور وکیل در جلسات مشاوره

نکته ای بسیار مهم که باید به آن توجه شود، این است که حضور شخص زوجین در جلسات مشاوره الزامی است. وکیل به هیچ عنوان نمی تواند به جای موکل خود در این جلسات شرکت کند. فلسفه اصلی این مشاوره ها، تعامل مستقیم زوجین با مشاور و تلاش برای حل مشکلات ارتباطی و عاطفی آن هاست. وکیل، نماینده حقوقی است و نمی تواند جایگزین حضور فیزیکی و مشارکت عاطفی زوجین شود. تنها در موارد بسیار نادر و استثنائی، مثلاً زمانی که یکی از زوجین در خارج از کشور است و امکان حضور او به هیچ وجه فراهم نیست و این موضوع با وکالت نامه ای جامع و خاص به وکیل تفویض شده باشد، ممکن است با بررسی و تأیید مراجع مربوطه، استثنایی قائل شوند. اما این یک قاعده نیست و تاکید اصلی بر حضور خود افراد است.

سوالات رایج مشاوران در جلسات

برای آمادگی بیشتر، خوب است بدانیم که مشاوران معمولاً چه نوع سوالاتی را در طول جلسات مطرح می کنند. این سوالات با هدف درک عمیق تر ریشه های اختلاف و شناخت شخصیت زوجین طراحی شده اند:

• چه مدت است که با مشکل مواجه هستید؟
• دلایل اصلی تصمیم شما برای طلاق چیست؟
• چه تلاش هایی برای حل مشکلاتتان انجام داده اید؟
• چه انتظاراتی از زندگی مشترک داشتید که برآورده نشد؟
• آیا هنوز احساساتی نسبت به همسر خود دارید؟
• به نظر شما، مهمترین عامل دخیل در این وضعیت چیست؟
• چقدر به آینده پس از طلاق فکر کرده اید؟

پاسخ های صادقانه به این سوالات، به مشاور کمک می کند تا بهترین راهنمایی ها را ارائه دهد.

لیست مراکز مشاوره طلاق

مراکز مشاوره طلاق اغلب تحت نظارت سازمان بهزیستی فعالیت می کنند و در نقاط مختلف شهرها و استان ها شعبه دارند. برای یافتن نزدیک ترین مرکز، زوجین می توانند پس از ثبت نام در سامانه تصمیم، لیست مراکز مجاز در منطقه خود را مشاهده کنند. این سامانه به طور خودکار زوجین را به یکی از این مراکز ارجاع می دهد. همچنین، با جستجو در وب سایت سازمان بهزیستی یا مراجعه حضوری به دفاتر این سازمان، می توان به لیست دقیق تری از این مراکز دست یافت. این دسترسی آسان، به زوجین کمک می کند تا بدون اتلاف وقت، فرآیند مشاوره را آغاز کنند.

شهر	نام مرکز	آدرس نمونه (برای یافتن دقیق تر، به سامانه تصمیم مراجعه شود)
تهران	مرکز ذوالفقاری	چهار راه یافت آباد، بلوار معلم، خ تختی
تهران	شهدای افسریه	افسریه -بین ۱۵ متری سوم و چهارم افسریه-خیابان شهید اسرافیلی(خیابان ۴۵)
تهران	مرکز مداخله در بحران حر	رسالت، خیابان شهید مدنی، میدان هلال احمر، خیابان گلستان
تهران	مرکز جامع مراقبت از خانواده طلیعه	بزرگراه رسالت شرق به غرب، نرسیده به مترو علم و صنعت
اسلام شهر	کلینیک مددکاری زعیم	اسلامشهر- خیابان امام موسی کاظم – نبش جنت ۴
شهریار	مرکز جامع مراقبت از خانواده همای رحمت	نبش میدان جهاد، ابتدای بلوار انقلاب ساختمان امین
ورامین	مرکز جامع مراقبت از خانواده سروش	خیابان حامدی، نبش مهدیه ۵

سوالات متداول (FAQ)

آیا مشاوره قبل از طلاق برای همه انواع طلاق اجباری است؟

مشاوره قبل از طلاق به صورت مطلق برای طلاق توافقی اجباری است و بدون آن امکان ثبت دادخواست وجود ندارد. در سایر انواع طلاق (از طرف زن یا مرد)، اگرچه اجبار مطلق نیست، اما دادگاه می تواند زوجین را به مشاوره ارجاع دهد و عدم حضور بدون دلیل موجه می تواند بر روند دادرسی تأثیر بگذارد.

اگر فقط یکی از زوجین بخواهد طلاق بگیرد، باز هم مشاوره اجباری است؟

در صورتی که درخواست طلاق از نوع توافقی باشد، بله، حضور هر دو زوجین در جلسات مشاوره اجباری است. اما اگر طلاق از طرف یک نفر (زن یا مرد) درخواست شود، دادگاه ممکن است ارجاع به مشاوره را در نظر بگیرد، ولی الزام آن به شدت طلاق توافقی نیست و عدم حضور طرف دیگر در این نوع طلاق معمولاً مانع از ادامه روند دادرسی نمی شود.

تعداد دقیق جلسات مشاوره طلاق چند جلسه است؟

تعداد جلسات مشاوره طلاق معمولاً بین ۳ تا ۵ جلسه متغیر است. این تعداد بر اساس تشخیص مشاور، میزان پیشرفت در حل مشکلات و میزان همکاری زوجین تعیین می شود. قانوناً یک بازه زمانی ۴۵ روزه برای این مشاوره ها در نظر گرفته شده است.

آیا بدون گواهی مشاوره می توان دادخواست طلاق داد؟

خیر، در طلاق توافقی، بدون ارائه گواهی عدم انصراف از طلاق که پس از اتمام جلسات مشاوره صادر می شود، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی از ثبت دادخواست طلاق توافقی خودداری می کنند و امکان ادامه فرآیند طلاق وجود نخواهد داشت.

هزینه مشاوره طلاق چقدر است و چه کسی پرداخت می کند؟

هزینه مشاوره طلاق هر ساله توسط سازمان بهزیستی و قوه قضائیه تعیین می شود و معمولاً شامل یک تعرفه مصوب برای هر جلسه است. در خصوص پرداخت کننده، قانون تعیین تکلیفی نکرده و این موضوع معمولاً به توافق زوجین بستگی دارد که می توانند آن را به صورت مساوی یا بر عهده یکی از طرفین پرداخت کنند.

آیا وکیل می تواند به جای من در جلسات مشاوره حاضر شود؟

خیر، حضور شخص زوجین در جلسات مشاوره اجباری است و وکیل نمی تواند به جای آن ها در این جلسات شرکت کند. هدف از مشاوره، تعامل مستقیم زوجین با مشاور برای بررسی مسائل روانشناختی و ارتباطی است. تنها در موارد بسیار خاص و استثنایی، با شرایط بسیار محدود، ممکن است استثنایی قائل شوند.

مشاوره قبل از طلاق، راهی برای بازنگری و فرصتی برای شنیدن است. حتی اگر در نهایت به جدایی منجر شود، زوجین می توانند با آگاهی بیشتری به این تصمیم برسند و با چالش های پس از آن، قوی تر و آماده تر مواجه شوند.

---